นักรัฐศาสตร์ มธ.ชี้ประวัติศาสตร์อุยกูร์ พร้อมเผยเหตุทำไมจีนต้องใช้ทหารราว 1 แสนคนคุมดินแดน ไม่ยอมปล่อยซินเจียงแบ่งแยก โดยจีนได้ตั้ง Core National Interest ไม่ยอมสูญเสียไต้หวัน ทิเบต และทะเลจีนใต้ ด้วย
อุยกูร์คือใคร?
ปัจจุบัน จีนแบ่งการปกครองออกเป็น มณฑล (23 มณฑลรวมไต้หวัน) เขตปกครองตนเอง (5 เขต) เทศบาลนคร (4 เขต) และเขตบริหารพิเศษ (2 เขต) สำหรับซินเจียงอุยกูร์ อยู่ในรูปแบบการปกครองแบบเขตปกครองตนเอง ใน 5 เขต ได้แก่ เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง เขตปกครองตนเองมองโกเลียใน เขตปกครองตนเองหนิงเซีย เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ และเขตปกครองตนเองทิเบต เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์เป็นเขตที่ใหญ่ที่สุดในเขตปกครองตนเองทั้ง 5 เขต ศ.ดร.สุรชัย ศิริไกร อาจารย์สาขาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ คณะรัฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้สัมภาษณ์กับ "ทีม New Media PPTV HD" ว่า ชาวอุยกูร์ที่จริงเป็นชาวเชื้อสายตุรกีเก่า อาศัยอยู่ที่เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์มาเป็นเวลานาน ร่วมกับชนเผ่าอื่นๆ อีก 10 กว่าเผ่า แต่เผ่าอุยกูร์เป็นชนเผ่าที่ใหญ่ที่สุด ที่ผ่านมา มีรายงานว่าความที่ชาวอุยกูร์เป็นชนเผ่าขนาดใหญ่ จึงมีคนบางกลุ่มต้องการแบ่งแยกดินแดน โดยมีความคิดที่จะตั้งสาธารณรัฐ เคอร์ดิสถาน อุซเบกิสถานตะวันออก และมีการไปตั้งเป็นขบวนการลับอยู่ในตุรกี "ขบวนการนี้มีมานานแล้ว เป็นสิบๆปี แต่เริ่มมาตื่นตัวในช่วงที่มีการปฎิวัติมุสลิม ภายในยุคหลังที่โซเวียตล่มสลาย อย่างที่เห็นได้ชัดเลยคือ พวกชนเผ่าทั้งหลายของรัสเซียที่คิดแบ่งแยกดินแดน โดยเฉพาะใน เอเชียกลาง ก็ออกมาเป็นรัฐอิสระหมด บรรดาประเทศอาหรับทั้งหลาย ก็ไม่แปลกที่ซินเจียงจะอยากออกมาเป็นอิสระเช่นกัน จีนจึงจำเป็นต้องมีทหารราวๆ 1 แสนคน ดูแลดินแดนเหล่านี้ เหมือนกับที่ทิเบตที่จีนจัดวางกองกำลังทหารราว 1 แสนคนเพื่อดูแล ป้องกันการแบ่งแยกดินแดน" ศ.ดร.สุรชัย กล่าว 3 ชนวนสำคัญซินเจียงลุกฮือแบ่งแยกประเทศ ได้แก่ ช่วงการปฏิวัติมุสลิมขึ้นในอิหร่าน 1979 กระแสเรื่องการล่มสลายของรัสเซีย และเมื่อกลุ่มไอเอสต้องการตั้งรัฐอิสลาม รวมถึงความไม่พอใจจีนที่พยายามผลักดันชาวฮั่นมาอยู่ในซินเจียงและบังคับให้ทุกคนเรียนภาษาจีน
ทำไมจีนถึงไม่ยอมปล่อยซินเจียง?
ศ.ดร.สุรชัย กล่าวว่า เหตุผลสำคัญที่จีนไม่ยอมให้เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูย์แบ่งแยกดินแดนที่สำคัญคือ สถานที่ตั้งเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์นั้นเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญ คือเป็นทั้งเส้นทางสายไหมเก่าเชื่อมไปถึงรัสเซีย, อยู่ในการปกครองของจีนมานานกว่า 2,000 ปี และยังมีพื้นที่ขนาดใหญ่ คือมีพื้นที่ 1 ใน 6 ของประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ด้วยเหตุนี้จีนให้ความระมัดระวังเป็นพิเศษในเขตปกครองพิเศษซินเจียงอุยกูร์ ทำให้ขบวนการแบ่งแยกดินแดนที่อยู่ในซินเจียงทำงานกันอย่างยากลำบาก จึงต้องออกไปจัดตั้งขบวนการในตุรกี "แน่นอนว่าไม่มีรัฐบาลจีนชุดไหนยอม และไม่มีประเทศไหนกล้าเข้าไปแทรกแซง นอกจากบางประเทศที่ต้องการปลุกระดมให้คนเหล่านี้ลุกฮือขึ้นมาต่อต้าน" ศ.ดร.สุรชัย กล่าว ศ.ดร.สุรชัย เปิดเผยว่า ที่ผ่านมาจีนมีความเป็นห่วงกังวลกรณีมีกลุ่มชาวอุยกูร์หลายร้อยคนไปร่วมกับพวก ไอเอสในอิรัก ในซีเรีย ซึ่งถือเป็นการฝึกอาวุธ เป็นการทำสงคราม และสร้างเครือข่ายสัมพันธ์ อาจจะมีคนเข้าร่วมถึงหลักพันคนก็ได้ ซึ่งเป็นเรื่องที่จีนหวาดระแวงมาก ว่าจะเกิดการก่อเหตุรุนแรงในจีนได้ เพราะฉะนั้นจีนกับรัสเซียจึงร่วมมือกันตั้งองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ (SCO) เพื่อต่อต้านผู้ก่อการร้ายแบ่งแยกดินแดนโดยเฉพาะ อย่างไรก็ตาม ไม่เพียงแต่ซินเจียงอุยกูร์ แต่จีนได้ตั้ง Core National Interest ไม่ยอมสูญเสียไต้หวัน ทิเบต และทะเลจีนใต้ ด้วย
